KARAC’OĞLAN / KARACAOĞLAN
Ayşe Kaygusuz Şimşek.
Merhaba Sayın Ozanemre Dost,
Umuyor ve diliyorum ki sağlığınız yerindedir…
Sevgili Dost, Karac’oğlan adına yapmış olduğunuz çalışma için sizleri kutluyorum. Çok kısa da olsa ben de “Karacaoğlan” hakkındaki düşüncelerimi paylaşmak istedim. Bu, deryada bir damla olursa sevinirim.
Sizlere kolaylıklar diliyorum.
Selam ve sevgilerimle, esen kalın.
Ayşe Kaygusuz Şimşek – ANKARA
KARAC’OĞLAN / KARACAOĞLAN
Karac’oğlan belleğimden her geçtiğinde “Ömrüm bir tepeye doğmuş gün gibi / Şöyle böyle derken geçti neyleyim” sözleri alıp götürür beni, yaşarken kıymetini bilmediğimiz yaşamın sonlarına. Ve bir hüzün kaplar içimi… Aslında Karacaoğlan acının, hüznün değil, sevdanın, doğanın, yaşamın aşığıdır. Karacaoğlan’ın bu sözünü Emin Özdemir Hocamızdan ilk duyduğumda nasıl etkilendimse öyle de devam ediyor o etki.
Karacaoğlan dendiğinde ilk aklıma gelen saz ve türkü olur. Sonra türkülerin derinliği ve biçemi, hece ölçüsü ile yazılan üç, beş dörtlüklü şiirler. Daha sonra güzeller.. köy güzelleri, güzel kadınlar ve güzel kadınlara âşık bir ozan!
Karacaoğlan dendiğinde Türkmen Yörükler, çadırlar, bir obada otlayan koyunlar, kuzular.. akarsular, çeşmeler, pınarlar.. doğa ile iç içe bir doğallık. Toroslardan Balkanlara bir güzellik! Ozanın diliyle, sevgisiyle toplumsal, geleneksel yaşamı. Karacaoğlan,uzaklarda bir köy ve o köy benim özlemini çektiğim köyüm, çocukluğum, özüm!..
Karacaoğlan hakkında birçok çelişkili, kesin olmayan bilginin varlığıyla birlikte 17’nci yüzyılda yaşamış, âşık geleneğinden bir halk ozanıdır o. Aslında burada şöyle bir soru çıkıyor karşımıza, ‘hangi Karacaoğlan?’ Çünkü birçok Karacaoğlan vardır her ne kadar bir, bir doğum ve ölüm bilgisi olmamasına rağmen. Peki, nereden birçok Karacaoğlan’ın varlığına kapılıyoruz. Şimdiye kadar bu konuya zaman ve emek veren bütün halkbilimi araştırmacılar dil, derinlik, ölçüt gibi yazın değerlendirmesi yaptıkları şiirlerden. Ama kesin bilgi olan bir şey var. O da Büyük Karacaoğlan’ın varlığı. İşte O Büyük Karacaoğlan, Güneyli, Türkmen, Varsak (Farsak) aşiretinden, Sailoğullarından…
Yine aynı coğrafyada hatta Varsak (Farsak)’ta doğan halkbilim araştırıcısı Ali Ozanemre’nin “Döne Döne Karacaoğlan” kitabını kaynak bir kitap kabul edebiliriz. Ali Ozanemre bu konuyla doğrudan ya da dolaylı ilgisi, anlatımı olan kitaplara, kaynaklara ulaşmak için yıllarca çalıştığı gibi, aynı Türkmen boyundan gelmiş olmaktan da faydalanmıştır. Babaannesi bir ozandır. Sözü, sohbeti dinlenen bir Ozan. Araştıran, sorgulayan, düşünen ve deyişleri, dörtlükleri, şiirleri olan bir Ozan. Durum böyle olunca babaannesinin de Dedesinden aldıkları bir birikim hiç küçümsenemez. Aynı zamanda kendisi de bir şair, ozan olan Ali Ozanemre hem yazılı hem de geleneksel sözlü aktarımını “Döne Döne Karacaoğlan” ile edebiyatımıza kazandırmıştır. Karacaoğlan denince Ahmet Kutsi Tecer, Müjgan Cunbur, Cahit Öztelli ve İlhan Başgöz isimlerini de anmadan geçmek olmaz.
Karacaoğlan’ın yüz yıllar süren ölümsüzlüğünün nedenine gelince; dil bir milleti, millet yapan unsurlardan biridir. Canlı dil, yaşayan dildir. Karacaoğlan sevdasını, özlemini ve diyeceğini öz Türkçe ve yalın bir dil ile anlatmıştır. Bu dil halkın dilidir. Kuzeyinden güneyine, batısından doğusuna herkesin anlayacağı bir dil. Karacaoğlan halkın içindendir; koşmalar, semailer, varsağılar ve türkülerle onların sesi olmuştur. Karacaoğlan’ın kendisi bir kültür, bir yaşam biçimidir ve sazıyla, sözüyle o yaşamı dünyaya duyurmuş, büyütmüş ve bugüne gelmesini sağlamıştır. Bunu şöyle düşünebiliriz. Halk var olduğu sürece Karacaoğlan da sonsuzca var olup yaşayacak. Bir de şunu söylemezsek eksik kalır sanırım:
Her yıl boynuzlarını değiştirmesi nedeniyle yeniden dirilmenin sembolü ve boynuzlarının biçimiyle de yerle göğü birleştiren “Hayat Ağacı” olarak kutsal sayılan geyikler, Göktürklerde, özellikle dişi geyikler SOY ATASI olarak kabul edilir.
Prof. Dr. İlhan Başgöz de buradan yola çıkarak “…Türkülerle dilden dile gezen geyik efsaneleri uzak geçmişimizden bize mesaj taşıyan bir kültür aracı olmuştur. 17’nci yüzyılın büyük saz şairi Karac’oğlan ölmemiş, geyiklere katılarak kaybolmuştur” der Karacaoğlan için. (bir dünya müzik- TRT Aylık Müzik Dergisi- sayı 16- Kasım 2015)
Kuşaktan kuşağa yayılan birçok Karacaoğlan’ın varlığı bize şunu gösterir: Koşmaları, varsağıları, semaileri ve türküleriyle Büyük Karacaoğlan, âşıklık geleneğinin “Hayat Ağacı”, SOY ATASI’dır.
Ayşe Kaygusuz Şimşek
1965 Tokat, Zile doğumlu. İlkokulu, Turhal Şeker İlkokulu’nda ve Turhal Lisesi Orta Okulu’nda okudu. 80 Darbesiyle okul hayatı bitti ve evlendi. 13 yıl Artova Tanyeli (Fecirgen) köyünde yaşadı. On dokuz yıl sonra Açık Öğretim Lisesi’ne kayıt oldu. Üç yıl sonra Anadolu Üniversitesi İktisat Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkiler Bölümü’ne kayıt oldu ve 2018-2019 öğretim yılında lisans diplomasını aldı. Arkasından 2021’de aynı üniversitenin Adalet Bölümü’nü de bitirdi. 2019-2020 öğretim yılında başladığı Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) Halkbilimi Bölümü’nde mastır ve doktora derslerine misafir öğrenci olarak katılımına 2020-2021’de de devam etti.
Edebiyatın şiir, öykü, deneme, anı, söyleşi, mektup gibi birçok türünde yazdığı yazıları genele yayın yapan pek çok dergi ve medyada ve radyoda yayınlanıyor Bir çok gazetede köşe yazarlığı yaptı. Şiirleri İtalyanca, Rusça ve Farsca’ya çevrildi.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencilerinden bir grup, yaşamının bir bölümünü ders konusu olarak işledi. Yine yaşamının bir bölümünü anlattığı Tayfun Talipoğlu’nun hazırlayıp sunduğu BamTeli’ne katıldı. TRT, Halk TV, İzmir TV, Gebze TV, Sol Radyo ve İşviçre’den yayın yapan www.lora gibi birçok radyo ve televizyon programlarına konuk olarak katıldı. Güzel Ankaram gazetesi hakkında “Ayşe Kaygusuz Şimşek Kimdir” başlıklı geniş bir metin hazırladı. Milliyet Blok da biyografisi yayımlandı.
Üç çocuk ve dört torunu olan şair Ankara’da yaşıyor.
Kitapları:
Düş/görüş – öykü, 2011
Düşe Yazanlar – söyleşi, 2013
Gül Ağrısı Su – şiir, 2015
Cezmi – roman, 2017
Haziran Ateşi – öykü, 2018
Hayatımdaki Erkekler – anı, 2019
Sesim – deneme, 2019
Düşe Yazanlar 2 – söyleşi, 2021
Yaşamdan Armağan – kitap tanıtımları, 2021
Bu kitapların tamamı Ekin Sanat yayınlarından çıktı.
Çocuk Kitapları
1-Aydede ile Ateş Tanışıyor
